امروزه رعایت نکات ایمنی در آسانسور و انجام بازرسی‌های منظم و دوره‌ای از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. دلیل این اهمیت نیز افزایش قابل توجه استفاده از آسانسورها در ساختمان‌های مختلف طی سال‌های اخیر است. آسانسور یکی از وسایل نقلیه‌ای است که فرمان حرکت آن توسط مسافر داده می‌شود، اما کنترل و توقف آن از اختیار مسافر خارج است. از این رو، ضروری است که اطمینان لازم از ایمنی و عملکرد صحیح آن به‌دست آید.
مفهوم سیستم ایمنی آسانسور
سیستم ایمنی آسانسور به معنای اطمینان از ایمنی کامل مسافران در حین حرکت و جلوگیری از بروز هر گونه مشکل است. در صورتی که هرگونه مشکل در مدار ایمنی آسانسور به وجود بیاید، کابین بلافاصله متوقف می‌شود. هر آسانسور دارای یک ترمز اصلی است که وظیفه توقف کابین در هنگام رسیدن به طبقه مورد نظر را بر عهده دارد.
این ترمز که به نام پاراشوت نیز شناخته می‌شود، بر روی یوک کابین نصب شده و به‌ویژه در ساختمان‌های بلند نقش بسیار حیاتی در ایمنی مسافران ایفا می‌کند.
آشنایی با سیستم ایمنی آسانسور
آسانسورها مجهز به سیستم‌های ایمنی متعددی هستند. پاراشوت که به عنوان ترمز اضطراری شناخته می‌شود، در صورت افزایش غیرمعمول سرعت آسانسور، فعال می‌شود و با کاهش سرعت به صورت مکانیکی از بروز حوادث جلوگیری می‌کند. جالب است بدانیم که قطع برق هیچ تأثیری بر عملکرد سیستم ایمنی ندارد و پاراشوت همچنان به‌طور خودکار عمل می‌کند.
در صورت بروز مشکلاتی مانند پاره شدن سیم بکسل یا افزایش سرعت غیرعادی، پاراشوت عمل کرده و کابین متوقف می‌شود. همچنین ضربه‌گیرهایی در آسانسور تعبیه شده‌اند که در صورت عبور کابین از محدوده مجاز در داخل چاه آسانسور، از برخورد آن با کف چاه جلوگیری می‌کنند.
عملکرد ترمز سیستم ایمنی آسانسور
پاراشوت ممکن است به چند شکل وجود داشته باشد:
- دو کفشک ترمز متحرک
- یک کفشک ترمز ثابت و یک رولر
- یک کفشک ترمز ثابت و دو رولر
کفشک‌ها همزمان با حرکت کابین به نقاط معین شده متصل می‌شوند و از طریق اصطکاک با ریل‌های راهنما، نیروی ترمز را فراهم می‌کنند. مطابق استانداردها، شتاب کندشونده باید بین 0.2 تا 1 باشد تا از شوک زیاد به کابین و مسافران جلوگیری شود.
اگر این شتاب بیشتر از 1 باشد، توقف سریع کابین باعث ایجاد شوک شدید می‌شود. در صورت کاهش شتاب کندشونده به زیر 0.2، نیروی ترمز کافی نخواهد بود و کابین مسافت زیادی روی ریل آسانسور می‌لغزد یا حتی ممکن است به کف چاه برخورد کند. قسمت پایینی چاه آسانسور شامل قطعاتی نظیر ضربه‌گیرهای پلی اورتانی یا هیدرولیک است که وظیفه مهار سرعت کابین آسانسور در صورت بروز مشکل را بر عهده دارند.
نحوه نصب ضربه‌گیرهای آسانسور
ضربه‌گیرهای آسانسور به دو صورت نصب می‌شوند:
- در زیر کابین و قاب وزنه نصب می‌شوند.
- بر روی سکوهای مخصوص در کف چاه آسانسور قرار می‌گیرند.
سکوهای ضربه‌گیر معمولاً از بتن ساخته می‌شوند و در صورت اجرای صحیح، از مقاومت کافی برخوردار خواهند بود. در شرایطی که امکان نصب سکوهای بتنی وجود ندارد، می‌توان از سکوهای پرتابل استفاده کرد که با استفاده از ناودانی، تیرآهن و پلیت ساخته می‌شوند.
گروه‌بندی آسانسورها
آسانسورها به طور کلی به دو گروه اصلی تقسیم می‌شوند:
- آسانسورهایی که مسافران مجاز به استفاده از آن‌ها هستند.
- آسانسورهایی که تنها برای حمل بار یا تجهیزات و بدون حضور مسافر طراحی شده‌اند.
طبقه‌بندی انواع آسانسورها
آسانسورها بر اساس نوع کاربرد به دسته‌های زیر تقسیم می‌شوند:
- آسانسورهای کششی
- آسانسورهای هیدرولیکی
- آسانسورهای مسافربر
- آسانسورهای پرسرعت
- آسانسورهای باربری
- آسانسورهای بیمارستانی
- آسانسورهای حمل خودرو
- آسانسورهای خدماتی
- آسانسورهای صنعتی
- آسانسورهای طبقاتی هوشمند
- بالابرهای ساختمانی
- سکوهای بالابر صندلی چرخدار و معلول بر
دلایل از کار افتادن آسانسورها
دلایل متعددی برای از کار افتادن آسانسورها وجود دارد که برخی از مهم‌ترین آن‌ها شامل موارد زیر است:
- قطع برق
- استفاده نادرست از آسانسور
- نقص‌های مکانیکی و الکتریکی
انواع حوادث رایج در آسانسورها
حوادث مختلفی ممکن است برای مسافران آسانسور اتفاق بیفتد که برخی از آن‌ها عبارتند از:
- سقوط به داخل چاه آسانسور
- سقوط کابین
- گیر کردن بین کابین و طبقه
- گیر کردن لباس درب‌های آسانسور
در نهایت، رعایت اصول ایمنی و نگهداری صحیح از آسانسورها می‌تواند از بروز بسیاری از این حوادث جلوگیری کند
بدون دیدگاه