دیکتاتور (آرام بند) درب

مقدمه

از لحاظ ظاهری آرام بند یا دیکتاتور آسانسور قطعه کوچکی است که در قسمت بالایی درب های لولایی آسانسورهای کششی نصب می شود. البته این ابزار کاربردی دارای سیستم پیچیده ای است و قطعات درون آن حالت درهم تنیده و پیچیده ای دارند. همانطور که در ابتدا اشاره کردیم وظیفه این قطعه آرام بستن درب آسانسور و جلوگیری از شدت بسته شدن درب است؛ اما کاربرد دیگر آرام بند یا دیکتاتور آسانسور ایجاد فشار روی درب به منظور بسته شدن کامل آن می باشد

دیکتاتور آسانسور چیست؟

دیکتاتور آسانسور، قطعه‌ای کوچک است که در بالای درب لولایی آسانسور نصب می‌شود. وظیفه اصلی دیکتاتور آسانسور، جلوگیری از بسته شدن درب با شدت زیاد است. در واقع، نصب این قطعه در بالای درب آسانسورهای کششی موجب می‌شود تا درب آسانسور به آرامی بسته شود. جالب است بدانید که دیکتاتور آسانسور تحت عنوان “آرام بند” نیز شناخته می‌شود. دیگر وظیفه آرام بند آسانسور، این است که فشار زیادی را بر روی درب آسانسور وارد کند تا این درب به صورت کامل بسته شود و هنگام حرکت کابین آسانسور، مشکلی بوجود نیاید. به صورت کلی، استفاده از دیکتاتور یا آرام‌بند تنها در آسانسورهایی می‌باشد که دارای درب لولایی هستند. درب لولایی نیز یکی از انواع قدیمی درب آسانسور است که جهت نصب به فضای بزرگی نیاز ندارد و می‌تواند برای آسانسورهای کوچک نیز استفاده شود. درب‌های لولایی آسانسور، در عرض‌های مختلف 70 تا 90 سانتی‌متر ساخته می‌شوند. از طرف دیگر، درب‌های لولایی دارای مشکلاتی از جمله سختی و زمان‌بر بودن در هنگام بسته شدن می‌باشند. با نصب دیکتاتور و آرام‌بند آسانسور، می‌توان برخی از این معایب و مشکلات را تا حد زیادی از بین برد. سال‌های گذشته، دیکتاتور آسانسور در حجم‌های عظیمی از دیگر کشورها به ایران وارد می‌شد؛ اما امروزه به علت تحریمات گسترده‌ای که بر کشور ایران در صنایع مختلف اعمال شده است، واردات دیکتاتور آسانسور به داخل کشور تا حد زیادی کاهش یافته است. البته، همچنان برخی برندهای داخلی مانند اونسا و شیندلر وجود دارند که این محصول را طراحی و تولید می‌کنند. بنابراین، با وجود عرضه آرام‌بند آسانسور توسط برندهای مطرح داخلی، نیاز آنچنانی به محصولات برندهای خارجی در بازار نخواهد بود. توجه داشته باشید، که لازم است حتما در صورت نصب درب لولایی آسانسور از آرام‌بند آسانسور نیز استفاده شود. این قطعه در درب‌های لولایی طبقه همکف هر ساختمان، بسیار پرکاربرد خواهد بود؛ زیرا درب‌های طبقه همکف در طول روز بسیار باز و بسته می‌شوند. در نتیجه، بهتر است از آرام‌بندهای باکیفیت و معتبری استفاده کنید تا خراب شدن این درب‌ها به تاخیر افتاده و عمر آن‌ها افزایش یابد.

کاربرد دیکتاتور آسانسور چیست؟

با وجود اینکه دیکتاتور آسانسور قطعه‌ای بسیار کوچک است؛ اما کاربرد زیادی دارد. علاوه بر اینکه دیکتاتور آسانسور، کاربرد زیادی دارد، از ساختار و طراحی پیچیده‌ای نیز برخوردار است. همانطور که اطلاع دارید، آسانسور‌ها ممکن است مجهز به انواع درب آسانسور اعم از درب لولایی، درب اتوماتیک، درب نیمه اتوماتیک و غیره باشند. یکی از کاربردهای دیکتاتور آسانسور، بهبود عملکرد درب لولایی آسانسور است. درب‌های لولایی، به علت عرض 70 تا 90 سانتی‌متری که دارند، معمولا برای آسانسور‌های قدیمی مناسب هستند؛ زیرا این نوع آسانسور‌ها عرض زیادی ندارند. کاربرد دیکتاتور آسانسور برای درب‌های لولایی، جهت بهبوددهی برخی از عیب‌های این نوع درب آسانسور است. برخی از این معایب شامل موارد زیر هستند:
• دشواری باز شدن درب لولایی از نظر نیروی مکانیکی
• عدم کاربرد صحیح برای افراد سالمند و کودک
• اتلاف زمان زیاد در عملیات باز و بسته شدن درب
کاربرد دیکتاتور آسانسور در این نوع درب، رفع معایب و مشکلات مذکور است. اجزای تشکیل دهنده درب لولایی علاوه بر دیکتاتور آسانسور، شامل کنتاکت، لولا، دستگیره، لته و چهارچوب هستند.

ساختار دیکتاتور آسانسور

دیکتاتور آسانسور دارای ساختار و طراحی پیچیده‌ای نیز می‌باشد. نکته بسیار جالب درباره دیکتاتور آسانسور این است که، با وجود کوچکی بسیار زیاد، قادر است تا حدود 40 قطعه مختلف دیگر را در خود جای دهد. برخی از قطعات مهم آرام بند شامل موارد زیر است.
• سیلندر
• مخزن روغن
• پیچ تنظیم سرعت
• بست‌های فلزی
• پیستون کوچک
• چرخ غلتان(قرقره): در صورتی که جنس این قطعه از پلاستیک باشد، صدای باز و بسته شدن درب آسانسور کاهش می‌یابد
درب‌های لولایی دارای فنری در داخل لولا می‌باشند. این فنر باعث می‌شود در به صورت خودکار و با سرعت زیادی بسته شود. در صورت عدم کنترل نیروی فنر، به چهارچوب در، قفل و دیگر قطعات درب آسیب وارد خواهد شد. به همین دلیل از دیکتاتور یا همان آرام بند استفاده میکنیم تا در با سرعت کمتری بسته شده و آسانسور و قطعات آسانسور آسیب نبینند. آرام بندهای آسانسور(دیکتاتورها) معمولا از جنس آهن و فلزی ساخته می‌شوند تا توانایی تحمل نیرویی که به آن وارد می‌شود را داشته باشند. داخل این آرام بندها یک سیلندر وجود دارد که با روغن پر شده است. ضربات درب با فشار بر روغن گرفته می‌شود.

طریقه تنظیم آرام بند درب آسانسور

برای تنظیم آرام بند درب آسانسور بر روی دیکتاتور یک پیچ تنظیم وجود دارد که می تواند سرعت باز یا بسته شدن چرخ غلتان (قرقره) آرام بند درب آسانسور را تنظیم کند ، معمولا پیچ تنظیم روی دیکتاتور یک پیچ آلن خور یا پیچ دو سو می باشد. بنابراین برای تنظیم این قطعه به یک پیچ گوشتی دو سو یا یک آچار آلن نیازمندید. محل قرار گیری پیچ تنظیم در انتهای میله پیستون می باشد. پیچ تنظیم در واقع سرعت روغن خروجی از پیستون را تنظیم می کند. بمنظور آرام بسته شدن درب آسانسور می بایست پیچ دیکتاتور را در جهت عقربه های ساعت بچرخانید و همچنین برای سریع تر بسته شدن درب آسانسور نیاز است که پیچ تنظیم را در جهت خلاف عقربه های ساعت بچرخانید . دیکتاتور در فصول سرما و گرما دچار تغییراتی می شود که می بایست سرویس کار آسانسور برای تنظیم مجدد درب ها وقت بگذارد و جالب است بدانید که علت این خرابی سرمای زیاد زمستان می باشد که روغن را سفت و منجمد می کند بنابراین سرعت حرکت پیستون خیلی آرام تر می شود و درب آسانسور سخت تر بسته می شود.

معرفی برترین برند‌های دیکتاتور آسانسور

یکی از مزایای شرکت یاران، فروش قطعات آسانسور بسیار باکیفیت و متنوع است. طی چند سال گذشته، دیکتاتور آسانسور فقط به صورت وارداتی وجود داشته است؛ اما امروزه این قطعه در داخل کشور تولید می‌شود. دو دیکتاتور مطرح و معتبر ایرانی که توسط مهندسان و صنعتگران ایرانی ساخته شده‌اند، شامل: شیندلر و اونسا می‌باشند. این دو برند بر اساس مهندسی معکوس طراحی و تولید شده‌اند. کیفیت دیکتاتور‌های تولیدی توسط ایران، به حدی مناسب و بالا است که نیاز زیادی به دیکتاتور‌های وارداتی نمی‌باشد. البته با توجه به حساسیت و عملکرد ویژه برخی از آسانسور‌ها، نیاز است که از دیکتاتور آسانسور خارجی در آن‌ها استفاده شود؛ زیرا کاربرد دیکتاتور آسانسور خارجی، در برخی موارد بسیار بیشتر از دیکتاتور‌های ایرانی است. از جمله دیکتاتور‌های معروف می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
• جان لیفت ترکیه
• پارس لیفت
• سپاهان
• آلیفت
• اونسا
• ساس
علاوه بر کاربرد دیکتاتور آسانسور، کیفیت این قطعه نیز اهمیت بسیار زیادی دارد. شما باید پیش از خرید دیکتاتور آسانسور، درباره کیفیت آن به خوبی تحقیق کرده و اطمینان کافی کسب کنید؛ زیرا برخی از برند‌های دیکتاتور آسانسور از جمله جان لیفت، به صورت فیک، تقلبی و ساخته شده توسط شرکت‌های نامعتبر به فروش می‌رسند.

هنگام خرید دیکتاتور آسانسور به چه نکاتی توجه کنیم؟

• توجه به علامت استاندارد موجود بر روی دیکتاتور: آسانسورهای مرغوب و باکیفیت دارای علامت استاندارد TESK و CE هستند که باید حتما هنگام خرید به آن‌ها توجه کنید
• خرید از فروشگاه‌های معتبر
• دارای گارانتی، خدمات پس از فروش و پشتیبانی تلفنی
• کیفیت بالا
• قیمت مناسب

نحوه نصب دیکتاتور آسانسور

زمانی که قصد دارید آرام بند و یا دیکتاتور آسانسور را بر روی بالابر نصب کنید باید یکسری نکات را رعایت کنید. همچنین باید قطعه‌ای را که خریداری می‌کنید از کیفیت خوبی برخوردار باشد که در زمان استفاده دچار مشکل نشود. تنظیم درب آسانسور نیز یکی از عواملی است که باید به خوبی در زمان نصب آسانسور رعایت شود؛ چرا که درست نصب شدن آن به نصب درست دیکتاتور کمک می‌کند. پیچی بر روی این قطعه قرار دارد که در زمان نصب باید به درستی تنظیم شود. این پیچ وظیفه کنترل سرعت باز و بسته شدن قرقره دیکتاتور آسانسور را دارد. این پیچ را می‌توان به وسیله آچار دوسو یا آلن خور تنظیم کرد. قسمتی در انتهای میله‌ی پیستون قرار دارد که با استفاده از آن مقدار خروجی روغن تنظیم می‌شود. در زمان نصب این قطعه باید به این نکته توجه کرد که در چه جهتی نصب شود. اگر قصد دارید که درب آسانسور به کندی بسته شود باید آن را در جهت عقربه‌های ساعت سفت کنید و برای اینکه درب آسانسور سریع بسته شود، باید در خلاف جهت عقربه‌های ساعت بسته شود.

تنظیم و سرویس دیکتاتور درب آسانسور

در ساخت و طراحی آرم بند و دیکتاتور آسانسور باید یکسری استانداردها رعایت شود تا کیفیت این محصول تایید شده و بتوان آن را وارد بازار مصرف کرد. موضوع مهم در دیگر تنظیم دیکتاتور درب آسانسور است که باید به درستی و مطابق استانداردها انجام شود تا هنگام استفاده از آن درب آسانسور دچار مشکل نشود. نحوه نصب این قطعه به این شکل است که روی این قطعه یک پیچ تعبیه شده و وظیفه تنظیم سرعت باز و بسته شدن قرقره یا چرخ غلتان دیکتاتور درب آسانسور را دارد. این پیچ از نوع پیچ آلن خور یا پیچ دوسو است که جهت تنظیم آن باید از آچار آلن یا پیچ گوشتی دو سو استفاده کرد. در انتهای میله پیستون یک پیچ تنظیم آرام بند قرار داشته و به عنوان سوزن تنظیم خروجی روغن در نظر گرفته می شود. یکی از استانداردهای مهمی که باید هنگام نصب دیکتاتور درب های لولایی آسانسور به آن توجه کرد ، چرخاندن پیچ دیکتاتور در جهت عقربه های ساعت به منظور آرام بسته شدن درب و پیچاندن آن در خلاف عقربه های ساعت برای سریع بسته شدن درب می باشد.

دلایل خرابی دیکتاتور آسانسور

از آنجایی که دیکتاتور آسانسور به باز و بسته شدن درب آسانسور ربط دارد، خرابی این قطعه زیاد است. از این رو باید به خوبی از آن مراقبت کرد تا در زمان باز و بسته شدن درب با مشکل مواجه نشویم. در ادامه شما را با علائم خرابی دیکتاتور آسانسور آشنا خواهیم کرد.

روغن آرام‌بند دیکتاتور آسانسور

درصورتی‌ که درب آسانسور در تابستان بسیار شل شده و حتی بدون لمس، باز و بسته می‌شود یا برعکس در زمستان سفت شده و به‌راحتی باز نمی‌شود و برای بازکردن آن باید فشار زیادی را به آن وارد شود، می‌توان این اتفاقات را به دلیل روغن موجود در سیلندر آرام‌بند آسانسور دانست که با تغییرات دما و حرارت، آرام‌بند آسانسور هم تغییر حالت می‌دهد. درصورتی‌که سرویس آسانسور به‌موقع انجام شود این موضوع پیش نخواهد آمد. بهترین زمان برای سرویس آسانسور و تعویض روغن موجود در سیلندر آرام‌بندها هر شش ماه و دو بار در سال است.

شل شدن پیچ دیکتاتور

در صورت باز و بسته شدن زیاد درب آسانسور قطعه‌های زیادی دچار آسیب و خرابی می‌شوند. دیکتاتور آسانسور پس از مدتی دچار کم کاری می‌شود که دلیل آن شل شدن پیچ آن است. این مورد را زمانی می‌توانید متوجه شوید که حس کنید درب آسانسور به خوبی گذشته باز و بسته نمی‌شود. از این رو باید پس از گذشت مدتی پیچ این قطعه را چک کرد که مبادا شل شده باشد. قرار ندادن وسیله ای بین درب آسانسور یکی دیگر از عواملی که باعث خرابی دیکتاتور می‌شود، قرار دادن شی بین درب آسانسور است. به طور کلی نباید بین درب آسانسور وسیله‌ای قرار بگیرد؛ چرا که علاوه بر آسیب رساندن به درب آسانسور باعث خرابی دیکتاتور نیز می‌شود. تکیه ندادن به درب آسانسور مادامی که آسانسور در حال حرکت است، بهتر است که به درب آن تکیه ندهید. همانطور که می‌دانید دیکتاتور آسانسور به درب آسانسرو متصل است و باز و بسته شدن آن به وسیله این قطعه تنظیم می‌شود. بنابراین اگر در زمان حرکت آسانسور به آن تکیه دهید، دیکتاتور آسانسور از تنظیم خارج خواهد شد.

تعمیر آرام بند آسانسور

آرام بند اسانسور نیز همانند سایر قطعات آسانسور باید به صورت تدریجی سرویس و تعمیر شود. این قطعه وظیفه باز و بسته شدن درب بالابر را دارد؛ از این رو نگهداری و سرویس این قطعه اهمیت زیادی دارد. زمانی که این قطعه تعمیر و چک شود، دیکتاتور آسانسور نیز مورد بررسی قرار می‌‍گیرد. استپ‌های آسانسور توسط این قطعه انجام می‌شود و اگر به موقع سرویس و نگهداری نشود، پس از مدتی باعث صدمه دیدن سایر قطعات آسانسور می‌شود. هر 6 ماه یکبار حداقل باید آرام بند و یا قطعات اصلی آسانسور سرویس شود. درصورت تعویض نشدن روغن درون آرام بند مشکلات زیادی در زمان باز و بسته شدن درب بالابر رخ می‌دهد. شما می‌توانید با مقاله آموزش سرویس اسانسور با نحوه سرویس کردن آسانسور آشنا شوید تا از چنین مشکلاتی جلوگیری کنید.دیکتاتور آسانسور قابل تعمیر نیست و تنها با سرویس به موقع آن می‌توان عمر مفید آن را افزایش داد. در صورت خرابی قطعه دیکتاتور آسانسور هیچگونه تضمینی بر قابل استفاده شدن مجدد آن نیست. از این رو باید به موقع قطعات اسانسور مورد تعمیر قرار بگیرند تا آسیبی به سایر قطعات نزنند.

انواع دیکتاتور آسانسور

دیکتاتورها انواع مختلفی دارد و که هر کدام از آن‌ها بر اساس ویژگی‌ها و مزایایی که دارند مورد استفاده قرار می‎گیرند. در حال حاضر به دلیل تحریم‌های خارجی، امکان خرید قطعه خارجی این مدل وجود ندارد. در حال حاضر بهتر است که از نوع ایرانی این قطعه استفاده شود. مهندسین ایرانی توانسته‌اند که با تولید دیکتاتورهای با کیفیت با محصولات خارجی رقابت کنند و در برخی موارد از آن‌ها پیشی بگیریند. از بهترین شرکته‌های داخلی و خارجی دیکتاتور می‌توان به جان لیفت و سپاهان اشاره کرد. همانطور که می‌دانید در آسانسور به مراتب باز و بسته می‌شود، از این رو بهتر است که از آرام بندهای با کیفیت استفاده کنیم. عمر مفید دیکتاتور آسانسور چقدر است؟ احتمالا از این موضوع اطلاع دارید که، آسانسور دارای قطعات مکانیکال و قطعات الکتریکال مختلف است. دیکتاتور آسانسور، جزو قطعات مکانیکی آسانسور به شمار می‌آید که نقش اصلی آن پیشگیری از محکم بسته شدن درب آسانسور است. نکته‌ای که باید پیش از بررسی عمر مفید دیکتاتور آسانسور بیان کنیم، این است که عمر مفید این قطعه معمولا به میزان کارکرد آن بستگی دارد؛ اما به طور معمول عمر مفید دیکتاتور آسانسور، از 5 الی 7 سال متغیر خواهد بود. یکی از کارهایی که در خدمات نگهداری آسانسور انجام می‌شود، بررسی عملکرد دیکتاتور آسانسور است. این بررسی باید توسط تعمیرکاران و یا سرویسکاران آسانسور انجام شود؛ زیرا فقط این افراد بر اساس تجربه و تخصص خود توانایی تشخیص هر گونه نقص و مشکلی را در دیکتاتور آسانسور دارند. با توجه به کاربرد دیکتاتور آسانسور باید سعی کنید که عملکرد و کیفیت این قطعه را از طریق سرویس‌های مرتب و مداوم بهبود ببخشید. به عنوان مثال؛ این قطعه تا حد زیادی تحت تاثیر سرما و گرمای فصل‌ها دچار تغییر می‌شود، در واقع رقیق یا غلیظ بودن روغن دیکتاتور آسانسور، کاملا به سرما، گرما و هوای موجود وابسته است.

موارد مهم در استاندارد دیکتاتور آسانسور

دیکتاتور آسانسور از قطعات مصرفی آسانسور محسوب می شود که بعد از خراب شدن قابل تعمیر نیست و باید به طور کامل تعویض گردد و یک نمونه جدید روی درب لولایی آسانسور نصب شود. همانطور که بیان شد میزان ماندگاری و طول کارکرد این قطعه بین ۵ تا ۷ سال است که عمر مفیدی برای این قطعه می باشد. اگر آرام بند آسانسور خراب باشد و همچنان تعویض نگردد باعث بروز اختلال در سرعت باز و بسته شدن درب آسانسور می شود. در صورتی که در اثر وجود مشکل در آرام بند درب باز بماند، آسانسور قادر به حرکت نخواهد بود و در نتیجه آسانسور اخطار باز بودن درب را می دهد. در برخی موارد بسته نشدن کامل درب به دلیل خراب بودن دیکتاتور آسانسور ممکن است منجر به سقوط افراد داخل چاهک آسانسور گردد. وجود استاندارد در هر قطعه و محصول نشان دهنده مرغوبیت و کیفیت آن کالا می باشد؛ در ساخت و طراحی دیکتاتور آسانسور نیز یکسری استانداردها به کار رفته و سپس وارد بازار شده است. آرام بند آسانسور طبق استانداردهای بین المللی TESK و CE ساخته می شود که از کیفیت بالایی برخودار هستند. در فصل سرد سال روغن هیدرولیک آن سفت می شود و سبب سخت بسته شدن درب لولایی آسانسور می گردد. همچنین در فصل تابستان این روغن حالت روان می گیرد و سبب بسته شدن درب با شدت بیشتری می شود. با توجه به این موضوع دیکتاتورها به صورت دوره های ۲ ساله باید سرویس شوند و قطعات آن ها به صورت صحیح تنظیم گردد. به طور کلی دیکتاتور آسانسور به طور کامل ایمنی را در آسانسور برقرار می کند و خطر سقوط کابین را در اثر باز ماندن درب کاهش می دهد.

قیمت دیکتاتور آسانسور

قیمت تمامی قطعات آسانسور، از جمله کوچکترین آن‌ها که همان روغندان آسانسور است تا بزرگ‌ترین قطعه آسانسور، به نرخ ارز وابسته است. در واقع، رابطه مستقیمی بین قیمت قطعات آسانسور و نرخ ارز وجود دارد و به علت رشد چشمگیر و بسیار زیاد نرخ ارز، قیمت این قطعه نیز افزایش بسیار زیادی دارد. این افزایش به حدی است که روزانه شاهد قیمت جدیدی از دیکتاتور آسانسور به ویژه دیکتاتور‌های وارداتی هستیم. البته شرکت‌ها و نمایندگی‌های معتبر ، قیمت قطعات آسانسور را بر اساس گواهی استاندارد‌ ادواری آسانسور در سال 1400 تعیین می‌کنند.

جمع بندی

آسانسورها قطعات زیادی دارند که همه آن‌ها وظیفه‌ای را در آسانسور اجرا می‌کنند. یکی از قطعاتی که در آسانسور مورد استفاده قرار می‌گیرد، دیکتاتور آسانسور است. نصب این قطعه در آسانسور باعث بهبود عملکرد درب آن می‌شود. با نصب این قطعه کاربردی، درب آسانسور به راحتی باز و بسته می‌شود و حتی معلولین، سالمندان و کودکان نیز می‌توانند به راحتی از درب آسانسور استفاده کنند. با شناخت قطعات دیکتاتور آسانسور و عملکرد این قطعه می‌توانید انتخابی درست و اصولی داشته باشید. دیکتاتور باعث باز و بسته شدن درب با سرعت دلخواه و درستی می‌شود. نحوه نصب این قطعه اهمیت زیادی دارد و تنظیم نشدن درست آن مشکلات زیادی برای درب آسانسور ایجاد می‌کند. دیکتاتورها از قطعات مکانیکی آسانسور است که باید هر از چند وقت یکبار سرویس و تعمیر گردد. زمان مناسب برای تعمیر و تنظیم این قطعه دو بار در سال است.